آدمها فقط آدمند

بسم الله الرحمن الرحیم

مدتی است از پیچیده گویی به ساده نویسی رسیده ام. از نوشته های ساده ام مقصودی دارم و می خواهم که با این نوشته ها به جایی برسم. اما این را مطمئنم که نمی نویسم که برای خودم شخصیت مورد احترامی بسازم، چرا که می دانم که یک آدمم با همه ی خطاها و همه ی لغزشهای یک آدم. و اصلا کیست که مدعی باشد، اینطور نیست؟ 

قبلا از سابقه ی هفت سال وبلاگ نویسی ام نوشته ام؛ پس، از بازخورد نظرات خوانندگان با نوشته های وبلاگی، تا حدودی آشنا هستم و در نظرات پست قبلی احساس کردم لازم است که مطلبی بنویسم و بخصوص که دو سه روز گذشته چیزی در وجودم گله می کند که: 

این چه رفتارست کارامیدن از من می‌بری  
هوشم از دل می‌ربایی عقلم از تن می‌بری

مویت از پس تا کمرگه خوشه‌ای بر خرمنست  
زینهار آن خوشه پنهان کن که خرمن می‌بری

دل به عیاری ببردی ناگهان از دست من  
دزد شب گردد تو فارغ روز روشن می‌بری

چون نیاید دود از آن خرمن که آتش می‌زنی  
یا ببندد خون از این موضع که سوزن می‌بری

این طریق دشمنی باشد نه راه دوستی  
کبروی دوستان در پیش دشمن می‌بری

اما چه کنم که به دریافتی هم رسیده ام و نمی خواهم آن را مطابق با میل و خوشایند و یا کراهت نفسم و یا میل کس دیگری عوضش کنم، چرا که معتقدم:

در راه چنان رو که سلامت نکنند

با خلق چنان زی که قیامت نکنند

در مسجد اگر روی چنان رو که تو را

در پیش نخوانند و امامت نکنند

خلاصه اینکه می خواهم بگویم چند روز پیش وقتی از پروتزها و از مجروحیتم در اواخر جنگ نوشتم و عکسی گذاشتم. بعضی از دوستان، یا از روی لطف و محبت و یا از روی سپاس و قدرشناسی طی کامنت عمومی و یا خصوصی مطالبی نوشتند و گفتند که حس کردم از دید بعضی از این دوستان با یک عکس و یک نوشته به یکباره شده ام یک فرشته ی مقرب و یا یک فرد معصوم و یا لااقل شخصی صرفا قابل احترام و تکریم! پس از کرده ی خود پشیمان شدم!  

در مطلب قبلی قلم را طور دیگری چرخانده و جور دیگری نوشتم تا با نقل خاطراتی از زندگی حقیقی و از دوران کودکی، سعی کنم تا باد بالنی که مرا به آسمان برده است را خالی کنم و دوباره به زمینش بازگردانم!  

نوشتم که بگویم نه دوستان من! من نه فرشته ام و نه معصوم و نه حتا آدم خاصی هستم ولی اینبار نتیجه معکوس آن پست شد و البته که باز هم پشیمان شدم، چون این نیز تمام من نبوده و نیست و با همین نوشته هم بد قضاوت شدم، با خود گفتم: 

گر مرید راه عشقی فکر بدنامی مکن  

شیخ صنعان خرقه رهن خانه خمار داشت 

راستش با این دو پست، وضعیت اسفبار تاریخ و شخصیتهای تاریخی جلوی چشمانم آمد و به خصوص اسکندر مقدونی به یادم افتاد. چرا که از او هم در تاریخ مثل تمام شخصیتهای تاریخی، دو شخصیت متضاد و متنافر هم ساخته و پرداخته شده که تاکنون هم بحث بر سرش هنوز ادامه داشته و دارد.  

این دو شخصیت اسکندر چنین است:  

1- اسکندر ویرانگر، ستمکار و مردی اهریمنی وصف شده است که دولت هخامنشی را برانداخت، شاهزادگان و بزرگان ایران زمین را کشت، خرابیهای زیادی به بار آورد و کتابهای دینی ایرانیان را سوزاند.

2- اسکندر کشور گشایی بزرگ، آزمند و بلند پرواز بود که به اقصی نقاط جهان آن زمان رفت و سرزمینهای وسیعی را تسخیر کرد. او یک قهرمان دفاع از آیین الهی در هیات فیلسوفی فرمانروا و حکیمی فرزانه است که حتا به صورت پیامبری دین پرور نیز ظاهر می شود! 

خب این دو گونه شخصیت سازی از اوج احترام تا حضیض تحقیر و تنفر را، به کدام نام از نام آوران ایران نمی توان تسری داده و نسبت داد؟!

فکر کردم بنویسم که دوستان من بیایید از این نوشته ها به تجربه ای برسیم و آن اینکه، حقیقت عملکرد تاریخی، ما ایرانیان همیشه همین بوده است که، به طور سنتی و همیشه از شخصیتهای تاریخی خودمان یا غول و اسطوره ساخته ایم و یا آدمهای کوتوله و بدقواره. به قولی با یک قوره غوره سردی کرده ایم و با یک مویز گرمی!  

احتمالا ما همیشه غافل از این نکته هستیم که آدمها فقط یک عکس و یا یک صفحه متن و نوشته نیستند که بتوانیم آنها را با همان عکس و یک نوشته به قضاوت بنشینیم؛ بلکه آدمها هر یک کتابی هستند گاه بسیار قطور از میلیاردها میلیارد کتاب مربوط به زندگی انسان، با نوشته هایی مملو از تجارب، آزمون ها و خطاهایی مختص به خود آنها، پس یا باید تک تک این کتابها را بطور کامل بخوانیم که قطعا عمرمان کفاف نخواهد کرد و یا باید که دست از قضاوت کردن آدمها برداریم و لااقل آنها را نور و تاریکی و یا فرشته و اهریمن نخوانیم که آدمها فقط آدمند با طیفی از رنگ خاکستری. پس آنها را با همین رنگ خاکستری شان ببینیم و بپذیریم.