به یاد اون روزای باحال!

بسم الله الرحمن الرحیم

این حس که اوضاع قبلا ها، بهتر از حالا بود، از کجای آدم بیرون میاد، رو نمی دونم. توی دیالکتیک میگند همه چی داره از ساده و بسیط به مرکب میره. سادگی ها داره جای خودشون رو به پیچیدگی ها میده. شاید دلیلش همینه و ما چون که سادگی رو دوست داریم، نسبت به پیچیده شدن شون از خودمون دافعه نشون میدیم و به خاطر همینه که نسبت به قدیما از خودمون نوستالوژیک در می کنیم.

چند روزی هست که یاد تیمچه ی حاجب الدوله افتادم و مسجد حاج سید عزیز الله. یاد مسجد جامع بازار تهران و یاد مسجد جامع طسوج! مساجد قدیمی، ماه رمضون قدیما. افطاری دادن ها و افطاری رفتن های هر شب!

مسجد حاج سید عزیز الله

گمون کنم سال پنجاه و نه بود که من توی تیمچه ی حاجب الدوله کار می کردم. ماه رمضون بود و تابستون گرم. حوض وسط تیمچه و آبِ خنک و تگری ِ وسط تیمچه و سر و صورتِ من و عطش سیری ناپذیر از پاشیدن بی وقفه ی آب به سر و صورت!
ظهرها وقت نماز، مسجد سید عزیز الله توی چهار سوق، هم یک لطف و صفای دیگه داشت و نماز خوندن توش چه حال ِ باحالی می داد.

کار و گرما و انتظار برای رسیدن ِ وقت افطار، تلاوت قران، صدای عبدالباسط، ربنای شجریان و اذان موذن زاده اردبیلی از بلندگوی مسجد شاه یا مسجد امام و بدو بدو به سر بازار برای رسیدن به دکان فروش آش شل قلمکار و خوردن کاسه ای از این آش که دیگه نمیشه مثلش رو پیدا کرد!

لاغر بودم و دراز. تا به خونه برسم می شدم ماشین حمل هویج و طالبی و خربزه و هندونه و آلبالو گیلاس و بستنی اکبر مشتی. با هن و هون هی بار میزدم تا برسم خونه. سر راه وامیستادم توی یه بقالی و یه نوشابه ی شیشه ای کانادا و کوکای تگری و یخزده میریختم توی خندق بلا و بخار از تن ِگر گرفته ی خودم رو می فرستادم به هوای دم کرده ی اطراف! به خونه نرسیده هویج آب می گرفتم و بستنی می ریختم توش. توی اون لیوانای بزرگِ قده یه پارچ. اینقدر می ریختم که، آبِ هویج یخ میزد و می شد یک چیزی مثل یخ در بهشت. فالوده بستنی هم برای خودش عالمی داشت و من گاهی به جای هویج، اینو می گرفتم و می بردمش خونه! بعد از افطار و خوردن چند لیوان آب و چایی، که عطش فرو کش می کرد و نمی شد بقیه ی چیزا رو خورد. حسرت می موند و آه! اما من، آب طالبی رو درست میکردم برای روز مبادا و ساعتی بعد می خوردمش. هندونه رو قاچ می کردم و با دیدن کاسه ی بلور پر از هندونه ی قاچ شده حتا، حال می کردم. تا فردا که دوباره توی مسیر، عطش و هوس می افتاد به جونم و دوباره بار میزدم و هن هن کنان می دویدم سمت خونه.

مسجد جامع بازار تهران

 اون روزا مسجد سپهسالار یا مدرسه ی عالی شهید مطهری توی بهارستان خیلی حال می داد. یکسالی توی ماه رمضون، کارم شده بود اتوبوس سوار شدن و رسیدن به این مسجد وقت اذان ظهر. امامی کاشانی توش نماز می خوند و وارد مسجد که می شدی خنک بود و پر بود از بوی عطر و گلاب. توی تشت کولر عطر تی رز و گلاب می ریختند و سر ظهر بادِ خنک ِکولر، فضا رو دلچسب و قشنگ می کرد و چقدر حال می داد! امامی کاشانی هم برخلاف حالا، اون روزا خیلی باحال بود! اصلا همه چی خوب بود دیگه! یادمه مغازه پیش بابام که می رفتم، اول خیابون ری، چسبیده به میدون قیام، توی کوچه، یه مسجدی بود، اون مسجدم خیلی صفا داشت و باحال بود. بعد از نماز سر میذاشتیم روی فرش مسجد و زیر باد پنکه سقفی مسجد، دراز به دراز می خوابیدیم و نیم ساعتی به خواب می رفتیم و کسی نمی گفت که "هی آقا! مسجد جای خواب نیست" و چقدر این خواب نیم ساعته می چسبید. اصلا انگار مسجدای فدیم هم باحالتر بودند. گلدونای شاهپسند و شمعدونی مسجدا چقدر حال خوش کن بودند، دورتادور حوضا، ردیف به ردیف گل می دادند.

مسجد جامع طسوج

مسجد جامع طسوج با اون سادگی و حصیرهای کفپوشش که بهش آب می پاشیدند تا خنک ِ خنک می شد، چقدر با صفا بود و قدِ یه دنیا، حال می داد. بهتر از فرشهای ماشینی و یکدست و یک شکل الان مسجد ها بود. ستونهای قطور و کلفت و قدیمی و سقف کوتاه و گنبدی مسجدها خیلی قشنگتر از ستونهای سنگ کاری شده و سقف بلند و چهارگوش و کاشی کاری شده ی حالا بود. اصلا دین و ایمان قدیمی، بهتر از این دین زورکی و ایمان ِ تظاهری الان بود. باور کنید که حتا خدای قدیما باحالتر از خدای این روزا بود. کاش قدیم بود و حالا اصلا نبود. اما بازم جای شکرش باقیه که این روزا که هستیم یک روزی قدیمی میشند و شاید یه روزی بگیم، یادش به خیر! اون قدیما چقدر حال میداد! آخه باید قبول کنیم که ما الان توی قدیمای اون روزهایی هستیم که داره فردا از راه میاد!