تا نگویند که از یاد فراموشانند

بسم الله الرحمن الرحیم

1

موج موج خزر از سوک سیه‏پوشانند
بیشه دلگیر و گیاهان همه خاموشانند
بنگر آن جامه کبودانِ افق صبحدمان
روح باغ‏اند کزین‏گونه سیه‏پوشانند
چه بهارى است خدا را که درین دشت ملال
لاله‏ها آینه خونِ سیاووشانند
آن فرو ریخته گلهاى پریشان در باد
کز مىِ جام شهادت همه مدهوشانند
نامشان زمزمه نیم‏شب مستان باد
تا نگویند که از یاد فراموشانند
گرچه زین زهر سمومى که گذشت از سر باغ
سرخ‏گلهاى بهارى همه بى‏هوشانند
باز، در مقدم خونین تو، اى روح بهار
بیشه در بیشه درختان همه آغوشانند

2

تا کجا مى‏بَرَدْ این نقش به دیوار مرا؟
تا بدانجا که فرو مى‏ماند
چشم از دیدن و لب نیز ز گفتار مرا.


لاجورد افق صبح نشابور و هرى است
که در این کاشى کوچک متراکم شده است
مى‏بَرَدْ جانب فرغانه و فرخار مرا.


گردِ خاکستر حلاج و دعاى مانى
شعله آتش کرکوى و سرود زرتشت
پوریاى ولى آن شاعر رزم و خوارزم
مى‏نمایند در این آینه رخسار مرا.


این چه حزنى است که در همهمه کاشیهاست؟
جامه مرگ سوک سیاووش به تن پوشیده است
این طنینى که سرایند خموشیها از عمق فراموشیها
و به گوش آید، از این‏گونه به تکرار مرا.


ا کجا مى‏برد این نقش به دیوار مرا؟
تا درودى به «سمرقند چو قند»
و به رود سخن رودکى آن دم که سرود:
«کس فرستاد به سرّ اندر عیار مرا»


شاخ نیلوفر مرو است گه زادن مهر
کز دل شطِ روان شنها
مى‏کند جلوه، ازین گونه به دیدار مرا


سبزى سرو قد افراشته کاشمر است
کز نهان سوى قرون
مى‏شود در نظر این لحظه پدیدار مرا.


چشم آن «آهوى سرگشته کوهى» است هنوز
که نگه مى‏کند از آن سوىِ اعصار مرا
بوته‏ى گندم روییده بر آن بام سفال
بادآورده آن خرمن آتش‏زده است
که به یاد آورد از فتنه تاتار مرا.


نقش اسلیمى آن طاق‏نماهاى بلند
و آجر صیقلىِ سر درِ ایوان بزرگ
مى‏شود بر سر، چون صاعقه آوار مرا
و آن کتیبه که بر آن نام کس از سلسله‏اى
نیست پیدا و خبر مى‏دهد از سلسله کار مرا.


کیمیا کارى و دستان کدامین دستان
گسترانیده شکوهى به موازات ابد
روى آن پنجره با زینت عریانیهاش
که گذر مى‏دهد از روزنِ اسرار مرا.


عجبا کز گذر کاشى این مزگِتِ پیر
هوسِ «کوى مغان است دگر بار مرا»
گرچه بس ناژوىِ واژونه در آن حاشیه‏اش
مى‏نماید به نظر
پیکر مزدک و آن باغ نگون‏سار مرا


در فضایى که مکان گم شده از وسعت آن
مى‏روم سوى قرونى که زمان برده ز یاد
گویى از شهپر جبرییل در آویخته‏ام
یا که سیمرغ گرفته است به منقار مرا


تا کجا مى‏برد این نقش به دیوار مرا
تا بدانجا که فرو مى‏ماند
چشم از دیدن و لب نیز ز گفتار مرا

دکتر محمدرضا شفیعى کدکنى